وقتی استاندار مازندران، جناب آقای دکتر مهدی یونسی، در جلسه مشترک با شورای شهر ساری و شهردار محترم سیدحسن احمدی، از لزوم فعالتر شدن سازمان سرمایهگذاری شهرداری ساری سخن گفتند، بارقهای از امید در دلها جرقه زد. اما این جرقهها تنها چند لحظه دوام دارند، اگر نسیم واقعیتهای تلخ آنها را خاموش کند.
آقای استاندار! سرمایهگذار قرار نیست با وعده، شعار و بخشنامه جذب شود؛ او امنیت، صداقت، شفافیت و پشتیبانی عملی میخواهد. بیایید واقعبین باشیم: تا زمانی که سرمایهگذار فعلی در استان «دلخون» است، چطور انتظار داریم دیگران برای سرمایهگذاری صف بکشند؟
شعارها کافیست؛ به واقعیتها نگاه کنیم
سالهاست جلسات پیدرپی برگزار میشود: ستاد سرمایهگذاری، همایش جذب مشارکت بخش خصوصی، رونمایی از بستههای تشویقی و... اما خروجی اینها چیست؟ چه تعداد پروژه در این سالها با سرمایهگذاری واقعی بخش خصوصی به سرانجام رسیدهاند؟ چند سرمایهگذار در همین ساری، با هزار امید پا به میدان گذاشتند و امروز، نیمهجان، خسته، بدهکار یا ورشکستهاند؟
واقعیت تلخ این است که بسیاری از آنها نه تنها حمایتی ندیدند، بلکه با مانعتراشی، کارشکنی، بروکراسی فرسایشی و تفسیرهای متضاد ادارات مختلف روبهرو شدند. برخی حتی مورد تهدید، فشار و بدگوییهای بیاساس قرار گرفتند. سرمایهگذارانی که قصدشان توسعه شهر بود، حالا یا فرار کردهاند یا به یک منتقد تلخ بدل شدهاند.
شهرداری و شورا تنها نیستند؛ همه مقصرند
آقای استاندار، درست فرمودید که سازمان سرمایهگذاری شهرداری باید فعالتر شود؛ اما آیا تنها شهرداری مقصر است؟ مگر منابع طبیعی، محیط زیست، اداره برق، جهاد کشاورزی، شرکت آب و فاضلاب و... همکار شهرداری نیستند؟
چرا برای یک سرمایهگذار که میخواهد در حاشیه ساری یک دهکده گردشگری راهاندازی کند، باید ماهها بین ادارات پاسکاری شود؟ چرا وقتی کسی در حوزه کشاورزی یا گردشگری میخواهد سرمایهگذاری کند، با تهدید به تخریب، جریمه و شکایت روبهرو میشود، در حالی که همان طرحها در استانهای دیگر با افتخار افتتاح میشوند؟
تجربههای تلخ، پروژههای نیمهکاره
مازندران پر از پروژههای نیمهتمام است؛ طرحهایی که آغاز شدند و هیچگاه به خط پایان نرسیدند. برخی از آنها با پول و انگیزه شخصی سرمایهگذار شروع شدند؛ اما به دلیل همکاری نکردن دستگاهها، بیبرنامگی شوراها، تغییر مکرر مدیران یا نبود زیرساختها، رها شدند. مگر سرمایهگذار چند بار فرصت دارد سرمایهاش را بازیچهی بیتصمیمی مدیران کند؟
حتی در ساری، سرمایهگذاران بخش گردشگری که در دل جنگل، با ایدههای بکر و ناب، زیرساختهایی مثل رستوران، کلبه، آلاچیق یا پیست تفریحی ایجاد کردهاند، حالا نگران برق، آب، مجوز و حتی آینده قراردادهایشان هستند.
گفتاردرمانی بس است؛ عمل میخواهیم
آقای دکتر یونسی عزیز! استاندار محترم مازندران! تا کی باید شاهد واژههایی مثل «هماهنگی بینبخشی»، «تسهیل امور»، «حمایت قاطع»، «استفاده از ظرفیتها» و... باشیم؟ اینها دیگر دردی را دوا نمیکند. مردم و سرمایهگذاران شما را به عنوان نفر اول اجرایی استان میشناسند؛ پس از شما انتظار اقدام دارند، نه سخنرانی.
چرا یک سرمایهگذار باید برای اخذ مجوز برق چند ماه بدود؟ چرا برای یک طرح گردشگری ساده باید ۱۰ اداره نظر بدهند؟ چرا حتی شوراهای شهر در فهم نیازهای اقتصادی شهر درماندهاند؟ چرا هیچ بانکی حاضر نیست با تسهیلات واقعی، حمایت کند؟
راه نجات کجاست؟ راهکارهای واقعی برای جذب و نگهداشت سرمایهگذار در مازندران:
۱. کارگروه واقعی، نه نمایشی!
تشکیل کارگروه «ویژه سرمایهگذاری» با عضویت استانداری، شهرداری، نمایندگان بخش خصوصی، ادارات خدماترسان، میراث فرهنگی، منابع طبیعی و... با اختیارات اجرایی و زمانبندی مشخص.
۲. راهاندازی سامانه یکپارچه سرمایهگذاری شهری
سامانه آنلاین برای معرفی پروژههای قابل اجرا، ثبت درخواست، پیگیری مجوز، اطلاع از مشوقها و شفافسازی مسیرها.
۳. پیمان همافزایی دستگاهها
توافقنامه رسمی بین دستگاههای خدماترسان و شهرداری برای حذف پاسکاری، هماهنگی پاسخگویی و تسریع در اجرای طرحها.
۴. صندوق ضمانت حمایت از سرمایهگذاری
با همکاری بانکها و نهادهای توسعهای، تضمین بازگشت سرمایه در صورت شکست پروژههای غیردولتی.
۵. برخورد با کارشکنان اداری
ایجاد مکانیزم اعلام شکایت توسط سرمایهگذاران و برخورد با مدیران یا کارشناسانی که سنگاندازی میکنند.
۶. جذب سرمایهگذاران بومی و مهاجر
ارائه بستههای تشویقی ویژه برای مازندرانیهای مقیم سایر استانها یا خارج کشور.
۷. اولویت طرحهای کوچک و متوسط
طرحهایی مانند اقامتگاه بومگردی، بازارچههای بومی، گلخانهها، مراکز فرآوری محصولات کشاورزی، کمپینگهای گردشگری.
۸. تقویت سازمان سرمایهگذاری شهرداری
تبدیل این سازمان به یک نهاد چابک، مستقل، متخصص و دارای قدرت اجرایی.
۹. رسانهسازی در حمایت از سرمایهگذار
ساخت مستند، گزارش، مصاحبه و تبلیغ پروژههای موفق بهعنوان مشوق دیگران و برای فرهنگسازی.
آقای استاندار! اگر واقعاً دغدغه توسعه مازندران را دارید، نه به دنبال سرمایهگذار جدید، بلکه به فکر درمان زخمهای سرمایهگذار فعلی باشید. اعتماد، امنیت، همدلی و تضمین، خواستههای آنهاست، نه شعار و وعده.
سرمایهگذار امروز، سرمایهگذار فردا را میآورد؛ و سرمایهگذار رنجیده امروز، بزرگترین مانع سرمایهگذاری در آینده خواهد بود.
مازندران را با گفتاردرمانی نمیتوان ساخت؛ این سرزمین به «عزم و اقدام» نیاز دارد.
محمود احمدی
مدیرمسئول